Ngành đúc gang thép Việt Nam thực trạng và tương Lai

Tháng Tư 10, 2023

Những kỹ thuật ngành đúc, luyện thép phổ biến

Hiện ngành đúc ở Việt Nam có hai kỹ thuật tạo ra sản phẩm cuối cùng là thép từ quặng sắt: luyện gang từ quặng sắt trong lò cao hoặc khử oxy trực tiếp.

Có nhiều vấn đề tồn đọng trong ngành đúc hiện nay

Trong nguyên vật liệu ngành đúc, nếu luyện thép từ quặng sắt thì phải nghiền quặng và than thành bột, trộn quặng với than coke rồi đốt than trong lò cao ở nhiệt độ trên 2.000°C. Ở nhiệt độ đó sắt nóng chảy thành gang tức là sắt tác dụng với dung dịch cacbon của than.

Để khử cacbon thành cacbon của thép, sắt lỏng được đổ vào lò nung và oxy được thổi để đốt cháy lượng cacbon dư thừa. Mặc dù đã đạt được nhiều tiến bộ, nhưng phương pháp ngành đúc kim loại này tiêu thụ than và tạo ra xỉ, dioxyd cacbon và rất nhiều bụi.

Nếu thép được tạo ra bằng cách khử oxy trực tiếp, một hồ quang sẽ được nấu chảy trong lò luyện quặng sắt với hàm lượng sắt hơn 60 phần trăm hoặc phế liệu. Kết quả là sản xuất thép theo phương pháp này tương đối ít gây ô nhiễm và sử dụng tương đối ít năng lượng hơn do không có công đoạn nghiền quặng và than. Ngoài ra, hầu hết năng lượng tiêu thụ là điện.

Doanh nghiệp ngành đúc nên luyện thép ở giai đoạn nào?

Thép lỏng được đổ vào lò phản ứng ở nhiệt độ 1.200°C đến 1.800°C, trộn với các kim loại phụ gia để thu được hợp kim thép mà khách hàng yêu cầu. Giai đoạn này được gọi là giai đoạn tinh luyện. Sau khi thu được hợp kim có tính chất hóa học thích hợp, hợp kim còn lỏng được đúc liên tục vào khuôn để thu được phôi có tiết diện hình chữ nhật hoặc hình tròn. Khâu này gây ô nhiễm bầu khí quyển khá nhiều và tiêu tốn nhiều năng lượng dưới dạng điện và khí đốt hoặc dầu cho ngành đúc. Nhưng về mặt sản xuất thép, ít gây ô nhiễm và tiêu thụ ít năng lượng hơn so với sản xuất thép lỏng thô.

Khi thép nguội đến nhiệt độ khoảng 800°C, phôi thép được cuộn thành tấm hoặc thanh có hình dạng và kích thước gần giống với sản phẩm cuối cùng. Công đoạn này được gọi là khâu cán nóng. Trong quá trình cán nóng hoặc sau đó, người ta có thể nung lại phôi để thép đạt được cơ học mong muốn.

Quá trình này gây ô nhiễm khí quyển và tiêu thụ năng lượng dưới dạng điện và khí đốt hoặc dầu. Kết quả là sản xuất thép ít gây ô nhiễm hơn và tiêu tốn ít năng lượng hơn so với khâu tinh luyện.

Sau khi để phôi nguội xuống nhiệt độ môi trường, sản phẩm được cuộn lại thành các tấm hoặc sản phẩm cuối cùng. Giai đoạn này được gọi là cán nguội. Thực tế, công đoạn này thuộc ngành cơ khí. Do đó, việc sản xuất loại thép này tiêu thụ năng lượng và gây ô nhiễm giống như một quy trình cơ khí.

Người ta có thể xây dựng một khu liên hợp thép bao gồm tất cả các bước trên. Nhưng người ta cũng có thể:

Mua thép thô và sau đó hóa lỏng nó để tạo ra sản phẩm cuối cùng là các tấm và thanh thép từ quá trình luyện thép,
Mua thỏi thép tinh luyện để sản xuất thép tấm và thanh thép thành phẩm từ quá trình cán nóng,
Mua phôi để cán nguội thành sản phẩm thép tấm, thép thanh.

Bắt đầu sản xuất từ dạng thép gần đến sản phẩm cuối cùng, sản lượng thép sẽ càng ít, càng ít gây ô nhiễm và tiêu thụ năng lượng. Vì vậy, khi nghiên cứu một dự án, ngành đúc kim loại cần phải biết bắt đầu sản xuất thép từ giai đoạn nào. Thêm công suất thép của các dự án khác nhau không có ý nghĩa gì khi thiết kế chiến lược cho ngành gang thép.

Giải pháp nào cho doanh nghiệp ngành đúc gang thép?

Thiết bị hiện đại giúp giảm thiểu ô nhiễm

Trong số các ngành công nghiệp, ngành đúc kim loại là ngành gây ô nhiễm và tiêu tốn nhiều năng lượng nhất.

Những cản trở hiện tại làm cản bước phát triển của nguyên vật liệu ngành đúc gang thép

Chọn phát triển ngành gang thép là chọn tăng ô nhiễm môi trường, tăng nhu cầu năng lượng. Một tổ hợp sản xuất càng hợp nhất nhiều công đoạn sản xuất ở mạn ngược của chu trình chế biến thì càng gây ô nhiễm môi trường và càng tiêu tốn nhiều năng lượng.

Do đó, việc lựa chọn đối tác cung cấp trang thiết bị, nguyên liệu đầu vào được xem là bước quan trọng nhằm giúp doanh nghiệp ngành đúc tiết kiệm chi phí, giảm thiểu gây tác hại môi trường ở mức tối đa.

Thuê chuyên gia tài chính để gọi vốn đầu tư hiệu quả

Có thể khẳng định, đây là ngành có cường độ tư bản cao nhất trong các ngành công nghiệp nặng. Như đã viết ở trên, so với các cơ sở công nghiệp khác, các nhà máy gang thép khác có điểm giới hạn cao. Ngành đúc gang thép cần rất nhiều vốn.

Về vốn đầu tư, chúng ta vẫn phải kêu gọi vốn nước ngoài dưới mọi hình thức để phát triển tất cả các ngành. Ngành đúc gang thép tiêu thụ rất nhiều điện năng. Hiện chúng ta vẫn đang phải chịu cảnh cắt điện trên diện rộng nhưng Tập đoàn Điện lực Việt Nam lại thiếu vốn để đầu tư giải quyết vấn đề này.

Chúng ta không có vốn để xây dựng các nhà máy điện dành riêng cho ngành đúc kim loại. Đó là chưa kể những hạng mục nguyên vật liệu ngành đúc như nghiền quặng, nghiền than, lò cao, …. và phương tiện vận tải.

Cho nên, muốn phát triển ngành đúc gang thép, chúng ta phải kêu gọi đầu tư từ các nhà máy gang thép, các ngân hàng quốc tế. Có người chỉ trích rằng có những tập đoàn tài chính không có kinh nghiệm về sắt thép cũng nộp đơn. Điểm này không quan trọng lắm. Nếu bạn có tiền, hãy thuê các chuyên gia cần thiết. Các ngân hàng quốc tế đã làm như vậy và đã thành công.

Ứng phó thị trường đầy biến động

Thép là một mặt hàng thiết yếu cho mọi ngành công nghiệp. Giống như tất cả các sản phẩm thiết yếu, giá cả thị trường quốc tế lên xuống nhanh chóng do đầu cơ. Giống như tất cả các sản phẩm cơ bản, nhu cầu và năng lực sản xuất của thế giới thay đổi theo chu kỳ. Trong các ngành, sắt thép là ngành có thị trường không ổn định, dễ bị biến động hơn cả thị trường dầu khí.

Một khi đầu tư đã được thực hiện, vốn sẽ bị giữ trong một thập kỷ, có thể lên đến nửa thế kỷ. Bây giờ giá thép niêm yết là cao. Nếu thị trường thế giới đổi chiều một chút sẽ có nhiều doanh nghiệp gang thép “lao đao”. Theo các chuyên gia về thị trường sắt thép, những công ty sản xuất dưới 10 triệu tấn thép/năm sớm muộn cũng phá sản hoặc sáp nhập vào tập đoàn lớn hơn.

Để tránh những rủi ro trong thị trường thép đầy biến động, Thiết bị Phong Đạt với hơn 10 năm kinh nghiệm trong ngành đúc có thể cung cấp được bất kỳ loại máy móc thiết bị với công nghệ tối tân nhất, nhằm mang lại lợi ích lớn nhất cho khách hàng trong sản xuất và kinh doanh.

—————————————————————————————————————-